Op dinsdag 9 september was het de tweede avond van het seizoen en vond de ALV plaats. Hier werd allereerst stilgestaan bij het overlijden van Gerard Brand op bijna 88 jarige leeftijd. Hij kwam als scheikundeleraar in 1965 naar Gorinchem en gaf jarenlang les op het Gymnasium en de toenmalige Rijks-HBS, nu Fortiscollege. Hij was bij Rotterdam Charlois al jarenlang een heel sterke schaker en dat bleek ook in Gorinchem, waar hij jaren lang de sterkste schaker was. Hoewel hij van jongs af aan een sterk beperkt gezichtsvermogen had, was dat geen reden om niet een heel sterke schaker te worden. Hij had een fenomenaal geheugen voor schaakstellingen zoals bij analyses na afloop bleek. Ook zijn uitmuntende didactische vaardigheden kwamen niet alleen op de scholen van pas, ook veel schakers hebben van zijn schaakdidactische kwaliteiten kunnen profiteren. Het was dan ook goed om te zien dat bij de afscheidsbijeenkomst op vrijdag 12 september meerdere clubleden aanwezig waren. Eerder dit jaar was ons ook Bram Capelle na een noodlottig ongeval ontvallen. Beiden waren uiterst beminnelijke personen.
De ALV zelf werd door voorzitter Gerard de Gans in goede banen geleid, al kwam naar voren dat de prima draaiende jeugdafdeling nog wel wat ondersteuning van trainers kan gebruiken, zoals naar voren gebracht door jeugdleider Mark Couwenberg en trainer Eddy Korevaar. Natuurlijk werden ook de verschillende kampioenen nog eens bij name genoemd: Eddy Korevaar (algemeen en rapid), Jaco Vonk (beker) en Gela Nikoladze (snelschaak). De financiële positie van de club is gelukkig gezond, zodat de contributie het komend jaar, ondanks de hogere afdracht aan de bond (KNSB) nog niet tot een contributieverhoging hoeft te leiden. Na afloop werd nog snelschaak gespeeld. Hierin bleek Jaco Vonk overtuigend de sterkste met een 100% score van 7 uit 7, Gela Nikoladze volgde met 6, Eddy Korevaar met 5, terwijl André van Wingerden en Henk Boot de 4e plaats deelden met 4 punten.
Op dinsdag 2 september werd het schaakleven weer hervat, deze keer met de eerste ronde van de rapidcompetitie. Er waren 3 nieuwe gezichten deze avond, waarvan er eentje eigenlijk oud-nieuw was want Frans Fijlstra had zich na een aantal jaren niet te hebben geschaakt, voorgenomen de gezelligheid van de dinsdagavond weer op te zoeken. Daarnaast waren de echte nieuwkomers Madelon Dane en David van Kalkeren. Jaco Vonk won gedecideerd van Christian Boudewijn. Dat was bij Eddy Korevaar niet het geval. Hij kwam een pion achter tegen Chris Tromp, alhoewel in het toreneindspel een remise de meest logisch uitslag zou zijn geweest. Maar hoewel Chris een pion teruggaf, was het een groter probleem dat hij Eddy veel ruimtevoordeel gunde. Uiteindelijk kon Eddy met zijn toren binnendringen en toen hij ook de pion op f2 veroverde, was er van de witte stelling slechts een kaartenhuis over. Instorting volgde en Eddy trok alsnog aan het langste eind. Ook Henk Boot had het niet makkelijk tegen Gerard de Gans. Ook hier was de stelling lang in evenwicht, maar in een dame-toren eindspel kon Henk net even eerder zijn dreiging tegen de witte koning omzetten in winst. Hans Karelse kreeg een mooie en interessante stelling tegen Michaël Houweling, maar opeens had Michaël nog een doosje met een duveltje erin. Dat kostte Hans pardoes een dame en de partij. Gela Nikoladze, André van Wingerden, Tony Else en Wim Rietveld en Ernst Delwel trokken in hun partij ook aan het langste eind. Deze keer was er ook in de eerste ronde al een remise in de partij tussen Arnold van Es en Elmar Bottema. In de 2e ronde wonnen Jaco en Eddy opnieuw van André en respectievelijk Tony, terwijl ook Henk opnieuw aan het langste eind trok toen Wim Rietveld een ongelukkige openingsvariant koos. Gela won van Michaël, terwijl Hans, Chris en Jan Post en Gerard zich herstelden van hun verlies in ronde 1. Ook Arnold en Elmar wonnen dit keer na hun remise in ronde 1. In de 3e ronde waren er twee topduels. Jaco en Henk speelde een uiterst tactische partij, waarin Henk een tijdje dacht goed te staan, maar toch een venijnige tactische wending van Jaco miste en het daarna steeds moeilijker kreeg en uiteindelijk een 0 moest accepteren. Eddy kon zich Gela van het lijf houden en de winst binnenhalen. Ook Chris en Hans wonnen opnieuw, terwijl ook André, Wim en Tony wonnen en zo eveneens op 2 uit 3 kwamen. Ook was er winst voor Christian Boudewijn, Anne van Heelsum en David van Kalkeren, waarmee zij van de hatelijke 0 afkwamen. In de 4e en laatste ronde van de avond zaten Eddy en Jaco tegenover elkaar. De stelling was geruime tijd in evenwicht en even leek Jaco het wat makkelijkere spel te krijgen. Maar in een volgende slagenwisseling werden nogal wat lichte stukken geslagen en aan het eind bleek Eddy er eentje meer te hebben meegepikt. Maar Jaco had wel compensatie en wist er tenslotte nog een remise uit te slepen. Hiermee hadden zij 3,5 punt veroverd en waren nummer 1 en 2 in de ranglijst. Henk kon Tony onder druk zetten en met een penning en later een Da8+ beslissend voordeel verkrijgen. Hans en Chris hadden na een nederlaag in de 1e ronde zich goed herpakt en 2x gewonnen en ook in deze laatste ronden wonnen ze van Elmar Bottema, respectievelijk Wim Rietveld. Dit drietal haalde dus 3 uit 4. Gela en André konden ook op 3 punten komen, maar zij speelden tegen elkaar, hielden elkaar in evenwicht en speelden dus remise en kwamen op 2,5 punten. Tony, Michaël, Wim, Jan Christian en Ernst vormden een flink peloton en eindigden op 50% en scoorden dus 2 punten. Er werd deze avond dus weer hard gestreden, meerdere soms uiterst interessante en spectaculaire partijen, maar zoals gebruikelijk bij een versneld tempo, waren er ook wel wat “foutjes”. Volgende week zal de ALV worden gehouden.
Dit jaar was de afsluiting van het seizoen gewoon in De Til en niet in Gorinchem in de garage Mulder. Er was voor de BBC niet veel belangstelling en achteraf bleek het weer ook niet erg mee te werken. Maar ook in De Til bleek onze voorzitter weer een uitstekende gastheer. Er werd gezorgd voor een aantal versnaperingen en consumpties, terwijl enkele clubleden ook nog een rondje aanboden. Allereerst werden de verschillende prijzen uitgereikt. De eerste prijs in de interne competitie ging na spannende strijd naar Eddy Korevaar, die voor het eerst kampioen werd van de club. In een “eerder leven”, dwz. voordat de schaakclubs De Giessen en Gorcum fuseerden, was hij overigens in Gorinchem wel kampioen geweest. Hij was overigens in het buitenland en dus afwezig, maar de kampioensbeker en nieuwe wisselbeker krijgt hij natuurlijk nog. Op de tweede plaats eindigde Jaco Vonk, die tegen de nummers 3 t/m 6 in de eindrangschikking 9 van zijn 10 partijen in remise zag eindigen en daarmee de titel “remisekoning” verwierf. Hans Karelse werd opnieuw derde, gevolgd door Gela Nikoladze en Henk Boot, die dus werd onttroond als kampioen en dit jaar geen rol van betekenis kon spelen. De beker kwam dit jaar in handen van Jaco Vonk die in de finale Gela Nikoladze terugwees. Overigens hadden zij in de eerste ronde al een tweetal kanshebbers uitgeschakeld, nl. Eddy Korevaar en Henk Boot. Eddy Korevaar had een succesvol seizoen, want ook het vijfde Rapidkampioenschap heeft hij voor het eerst gewonnen met een score van 10,5 punten uit 12 wedstrijden. Zijn naaste concurrent was ook hier Jaco Vonk, die evenveel punten had gescoord, Jaco kwam 1,5 weerstandspunt tekort. Over drie avonden verdeeld werden in totaal dus 12 ronden gespeeld waarna de punten werden opgeteld. Eddy verloor alleen van Gela Nikoladze en speelde remise tegen Louis Rutgers. Jaco legde het af tegen Eddy en moest een remise afstaan aan Wim Rietveld. Gela Nikoladze eindigde op de derde plaats met 9 punten, gevolgd door Hans Karelse met 6,5 punten. Er is ook elk jaar een prijs voor de speler die de sterkste progressie heeft gemaakt, wat wordt weerspiegeld in de grootste stijgging van de ELO-rating. Was dat vorig jaar Gela Nikoladze, dit jaar was deze prijs weggelegd voor junior Michael Houweling met een stijging van maar liefst 131 ELO-ratingpunten. De Ambassadeurscup, die wordt uitgereikt aan de speler met het beste resultaat in de externe competities, werd overtuigend gewonnen door André van Wingerden met een score van 8,5 uit 11 (=77%) en dat was een duidelijk verschil met Jaco Vonk en Gela Nikoladze, die beiden 10,5 uit 18 (=58%) scoorden. In de externe competitie wilde het met het KNSB-team niet erg vlotten. Dat was overigens in een poule waar iedereen van iedereen kon winnen en/of verliezen, maar door een viertal redelijk ongelukkige 3,5-4,5 nederlagen liepen we een hoge klassering mis en eindigden we in de “top van de achterhoede” op plaats 6. In de regionale SOS-competitie deed het eerste team het uitstekend door op rij 7 wedstrijden te winnen en slechts in bordpunten iets achter koploper Houten 1 te staan bij het ingaan van de voorlaatste ronde. Maar dat werd een onbegrijpelijke zeperd, alle kwartjes vielen de verkeerde kant op en we moesten met de staart tussen de benen na een 7-1 nederlaag huiswaarts keren, brrrr…. Gelukkig herpakte het team zich in de gemeenschappelijke slotronde in De Bilt met een 6-2 overwinning op Vegtlust en werd de 2e plaats veilig gesteld. Omdat we hiermee ook de beste tweede waren van de 4 eerste klassen, was er alsnog promotie bereikt! Met het 2e SOS-team wilde het dit jaar minder vlotten. Nogal wat spelers waren “extern uit vorm” en werd het team slechts 9e. Na de prijsuitreikingen volgde natuurlijk nog traditiegetrouw de strijd om het snelschaakkampioenschap. Zou ook hier een nieuw gezicht met de prijs aan de haal gaan of zou de kampioen van vorig jaar en kersverse vader Tijmen Schakel zijn titel kunnen prolongeren? Er werd gespeeld met een rustig snelschaaktempo van 7 min. + 5 sec increment per zet per partij. In de eerste ronde wonnen de favorieten behalve Henk Boot, die tegen Chris Tromp zomaar een gedekte pion sloeg: weg dame. Jaco moest er tegen Wim Rietveld overigens stevig voor werken. De stelling met een toren-loper eindspel leek lang in balans en Wim bood dan ook remise aan. Maar Jaco zag dat hij nog een addertje onder het gras kon verstoppen en een matnet vlechten, waar Wim niet meer kon ontsnappen. In ronde 2 struikelde Tijmen Schakel over Louis Rutgers en won Jaco van André van Wingerden en Gela van Henry Houweling. Ook Michael Houweling, Chris en Louis wonnen opnieuw zodat nog 5 spelers een 100% score hadden. In ronde 3 wonnen Jaco en Gela opnieuw, nu van Louis en Chris respectievelijk. Louis had tegen Jaco de verdediging op de damevleugel niet goed op orde, waarna Jaco hier met veel “geweld” binnendrong en een tweede dame aan zijn strijdmacht kon toevoegen. Tja, dat was echt te veel voor Louis om zich tegen te verzetten. Michael Houweling verloor tegen Henk een pion op e4, maar het paard op e4 ging na het witte Lxh6 weer verloren en Michael ontwikkelde een zeer dreigende aanval tegen de zwarte koning. Alleen, hij koos voor de ongelukkige volgorde eerst met Dc2 en later Lb1 zijn aandacht op h7 te richten. Dat gaf Henk voldoende mogelijkheden voor de verdediging, hij won vervolgens materiaal en de partij. Er resteerden nog 2 koplopers, Jaco en Gela met 100% en daarachter een peloton van 7 spelers met 2 uit 3. Overigens moest de eerste remise van de avond nog vallen. In ronde 4 dus het duel om de eerste plaats tussen Gela en Jaco. Jaco stond eerst goed, ook al omdat een wit paard op de a-lijn wat dromerig om zich heen keek en zich niet echt in het strijdgewoel stortte. Jaco maakte hier echter een misrekening en dat kostte hem een stuk, waarna de strijd nogal heftig verder ging. Er werd van alles geruild en beiden hadden een pion die “op scherp” stond en tot dame kon promoveren. Inmiddels stond Gela in deze fase duidelijk beter en wist in het overgebleven dame-paard eindspel te voorkomen dat een tweede pion van Jaco zou promoveren. Na flink wat zetten trok Gela aan het langste eind. Er was nu nog een groep van 5 achtervolgers met 3 uit 4. In ronde 5 ging Gela gewoon door met winnen, ditmaal was Michael het slechtoffer. Jaco Vonk verloor opnieuw, ditmaal van Tijmen Schakel. Er ontstond hier uiteindelijk een lopereindspel met lopers van gelijke kleur, waarin Tijmen zijn pionnenvoordeel op de damevleugel beslissend naar voren kon sturen. Hiermee was Tijmen de enige met slechts één verliespunt, want de partij tussen Henry Houweling en Henk Boot eindigde via “herhaling van zetten” in remise in een volkomen gelijkstaand dame-toren eindspel, waarmee zij dus 1,5 verliespunt hadden. In ronde 6 lukte het Tijmen niet Gela onderuit te halen. Gela won opnieuw en was met 6 uit 6 voor niemand meer te achterhalen. In deze ronde zaten ook Henk en Jaco “weer eens” tegenover elkaar. Er werd een Wolga-opening gespeeld die al meerdere malen tussen hen op het bord is geweest en Jaco koos opportunistisch voor een vroeg f7-f5. Het lukte Henk zijn vrije a-pion te behouden en Jaco werd in het centrum en op de koningsvleugel niet echt gevaarlijk. Henk kon langzaam aan vorderingen maken op de damevleugel en de winst naar zich toe trekken. Hiermee ontstond toch een zeldzame reeks voor Jaco: drie nederlagen op rij. “Maar het is nu eenmaal vluggeren” zei hij en dat is natuurlijk ook gewoon zo. Van de achtervolgers won ook André opnieuw. Na zijn nederlagen in de 2e en 3e ronde tegen Jaco en Henry had hij al zijn overige partijen gewonnen. Ook Henry won opnieuw, nu van Hans Karelse. In de zevende en laatste ronde ging het om de 2e plaats. Kanshebbers waren Henk, André, Tijmen, Henry, Jaco en Michael. Het was voor de anderen vooral van belang of ook Henk tegen Gela in het stof zou bijten. Dat was Henk natuurlijk niet van plan. Gela opende anders dan in de gewone competitie, maar toen hij na het zwarte Pf6-e4 “vergat” even op e7 de lopers te ruilen, kostte het hem op h4 een volle loper. Henk ruilde het een en ander af en hoewel Gela in het vervolg nog wel een kwaliteit terug won, kon Henk op de damevleugel beslissend doorbreken en eiste hiermee de 2e plaats voor zich op. André en Tijmen wonnen beiden hun laatste partij en eindigden samen op de derde plaats met 5 uit 7. En ook hun weerstandspunten waren precies gelijk: nl. 24,5 en dan geldt het Sonneborn-Berger systeem, dat alweer dateert uit 1886-87. Het Sonneborn-Berger-systeem bestaat uit het optellen van de scores van de tegenstanders die de speler heeft verslagen, plus de helft van de scores van de spelers tegen wie hij is geloot (gedeelde punten). Verliezen worden buiten beschouwing gelaten. Wanneer het systeem wordt gebruikt om gelijkspel te plaatsen , wordt de speler met de hoogste Sonneborn-Berger-score tot winnaar uitgeroepen. En de SB-score scheelde ook maar 0.50 punt: 16.00 versus 15.50 punten. Kortom, een zeer “close finish” tussen André en Tijmen. Henry Houweling eindigde alleen met 4,5 punten op plaats 5. Jaco, Michael en Wim Rietveld deelden met 4 uit 7 de plaatsen 6 tot 8. Het was een geslaagd snelschaaktoernooi, waarbij er ook voor de inwendige mens genoeg te genieten viel. Het volgende seizoen begint weer dinsdag 2 september. Voor dit verslag heb ik overigens dankbaar gebruik gemaakt van de verslagen van Jaco, die voor de komende ALV al verslagen over het afgelopen jaar heeft gemaakt.
Deze avond was het de laatste avond van het reguliere seizoen. Koploper Eddy Korevaar was deze avond in het buitenland en dat zou betekenen dat Jaco Vonk hem nog net zou kunnen inhalen. Dat was natuurlijk niet de ontknoping waar iedereen op zat te wachten, maar gelukkig was Louis Rutgers zo sportief om op zaterdag 17 mei vooruit te spelen. Louis speelde met wit. Opnieuw moest Eddy er hard voor werken. Er kwam een Draak op het bord en het ging lange tijd gelijk op met elk een toren en het loperpaar. Maar op een gegeven moment maakte Louis een inschattingsfout en Eddy kon daarna met de nodige tussenschaakjes in korte tijd een drietal pionnen buit maken. Dat was voor Louis te veel en hij feliciteerde Eddy met de overwinning en het kampioenschap! Als we de seizoenen 2019-2020 en 2020-2021 buiten beschouwing laten, omdat er toen vanwege de coronapandemie geen of slechts een minimale reguliere competitie werd gespeeld, moeten we diep in de archieven duiken om een andere clubkampioen te kunnen aanwijzen dan Jaco Vonk (6x) of Henk Boot (5x), die sinds het seizoen 2011-2012 de buit verdeelden! In de seizoenen 2008-2009 en 2010-2011 waren de laatste andere kampioenen Kasper Euser en Tim Schakel. En ook voor een tweede plaats van Eddy moeten we ver in het verleden terug, namelijk tot de seizoenen 2009-2010 en 2011-2012. Dus het is heel mooi dat er een nieuwe kampioen is dit jaar, die zowel in de interne als in de externe competitie uitstekend gescoord heeft! De titel komt Eddy dan ook met recht toe! De tweede plaats was ook dit jaar voor Jaco Vonk. Weliswaar verloor hij in de interne competitie slechts eenmaal (van Eddy), maar tegen zijn andere concurrenten, Hans Karelse, Gela Nikoladze, Henk Boot en Tony Else won hij slechts één partij (van Henk). In de overige 9 partijen werd het remise, opvallend! In vergelijking met Jaco verloor Eddy vijfmaal, maar speelde slechts tweemaal remise, beide keren tegen Henk. Dus een opvallend verschil hoe Eddy en Jaco hun punten dit seizoen hebben verzameld!
Deze avond probeerde Michaël Houweling Jaco Vonk ook een (half) punt af te snoepen. In deze en de volgende partij van André leek het alsof we een bezoekje aan de dierentuin brachten. Het werd na de opening druk op de witte koningsvleugel, waarbij Jaco wat meer ruimte ter beschikking had. Maar in een ingewikkelde stelling raakte Michaël verstrikt en dat gaf Jaco de kans opeens toe te slaan op de damevleugel. Dat leverde Jaco een kwaliteit op, maar hij moest daarna nog wel goed oppassen voor de samenwerking van de lichte stukken van Michaël, maar uiteindelijk gaf de eerdere kwaliteitswinst de doorslag. Net als bij eerdere partijen van Michaël is te zien dat hij inmiddels goed schaakt, maar tegen de sterkste tegenstanders geconfronteerd wordt met het “net niet” fenomeen. Het is natuurlijk de vraag wanneer dit omslaat in een “net wel”, want het lijkt erop dat hij daar dichtbij is. Gela Nikoladze kwam tegen André van Wingerden dus ook al in een soort dierentuin terecht, waarbij de zwarte stukken wel hun tanden lieten zien en in de witte prooi zetten, maar niet doorbeten. Op zet 15 zat Gela echt in het nauw en speelde c2-c3 (diagram).
André had dit met Pxc3 kunnen afstraffen, al zou de meest dwingende variant niet al te makkelijk te vinden zijn geweest vanwege het “probleem” van veel mogelijke en mooie zetten. Even later sloeg André alsnog op c3. Na het ongelukkige 19. Lg2 om ruimte te maken voor de korte rokade dreigde wit een prooi te worden voor de zwarte beesten. André koos nu voor de eenvoudige kwaliteitswinst via Lxd1, terwijl de duimschroeven met Lc2-d3 voor het grijpen lagen. Diagram na 19. Lf1-g2.
Hoewel André nog steeds beter stond, werden in deze fase door beiden niet steeds de beste zetten gevonden naar de mening van de deskundige achteraf (=computer). Ongetwijfeld had dat ook te maken met de beperkte tijd van vooral André. Gela besloot in het eindspel de trucendoos open te trekken en alles op de zwarte koningsstelling te richten. Dat had nog niet fataal hoeven zijn, maar in tijdnood koos André de verkeerde zetten en kon Gela zwart zelfs mat zetten. Een pijnlijke nederlaag voor zwart na zo’n mooie start van de partij. Martijn Stam en Hans Karelse speelden een interessante partij, waarbij Martijn al snel met zijn h-pion opstoomde tegen de zwarte koningsstelling. Na h5 en het zwarte antwoord Pxh5 offerde hij zonder blikken of blozen met Txh5 een kwaliteit. Dat was zeker geen slecht idee. Maar hij had sneller zijn andere toren naar de h-lijn moeten brengen. Dat gebeurde niet en daardoor kon Hans de balans in evenwicht houden en na verloop van tijd, ondanks het mobiliseren van de witte paarden voor de aanval, het initiatief overnemen en de winst naar zich toetrekken. Egbert Meier was tegen Henk Boot al snel buiten “zijn” theorie en speelde dus origineel en zeker niet slecht. Maar toen hij zich liet verleiden tot een “loos” schaakje met Lh7+, was dat het begin van een hellend vlak. Henk kon na Pe7 en g6 de loper op h7 opsluiten. Het offeren van de loper op g6 hielp niet en het ging voor Egbert al snel van kwaad tot erger en Henk won snel. Ook Tony Else had tegen Huig Visser slechts een beperkt aantal zetten nodig. Het leek er allemaal nogal rustig aan toe te gaan, Tony bezette vier en Huig drie rijen, maar toen Huig zich verkeek op een adequate dekking van de witte pionnen, kwam er een stoomwals over zijn stelling en kon Tony met Lf6 en Txh7 een bekend torenoffer brengen. Aan mat op h8 viel voor Huig niet meer te ontkomen.
Vrijdag werd de slotronde van de SOS-competitie, zoals al enkele jaren gebruikelijk, gespeeld bij DBC in De Bilt, die daarvoor een prima locatie hebben, al was het parkeerterrein wat omgevormd met hobbels en bobbels, net zoals overigens bij enkele van onze partijen het geval was. Opvallend was de wedstrijd Bommelerwaard – Houten in onze poule. Het team van Bommelerwaard kwam met slechts vier spelers opdagen en lieten alle zwartborden leeg, waarna het uiteindelijk 6-2 voor Houten werd. Al stond er niets meer op het spel qua ranglijst, ik vind het niet sportief en volgens mij had de wedstrijd niet eens gespeeld mogen worden! In het competitiereglement, artikel 25.1, staat immers dat een team met meer dan de helft van de spelers moet opkomen. Tja, we zullen wel zien of de competitieleider hierover nog wat zal zeggen.
In onze eigen wedstrijd stonden we overigens bij de start ook al met 1-0 voor, omdat onze tegenstanders van Vegtlust maar 7 spelers hadden kunnen mobiliseren. Mattias op bord 4 had dus een gratis punt en moest zich een avond lang zien te vermaken. Gelukkig bood de aanblik van de stellingen van het team daarvoor zeker de gelegenheid. Bij een aantal borden zag het er al snel goed uit, vooral bij Gela en André, terwijl er nergens echt verliesgevaar dreigde. Gela op bord 3 maakte gebruik van onoplettendheid van zijn tegenstander en won al snel de witte e4-pion. Ook positioneel had hij duidelijk de touwtjes in handen en kon zijn torens via de c-lijn het witte kamp binnenloodsen. Dat leverde een tweede pion op. Na torenruil bleef er een dame-paard eindspel over en de zwarte stukken dreven de witte koning in een matnet. Een mooie overwinning. Vervolgens was er mooi nieuws op bord 7 bij Hans Karelse. Zijn tegenstander opende met b2-b4 en dan moet je vaak al snel je eigen weg vinden. Na het openen van de a-lijn ruilde Hans torens op a1 en na Lxa1 stond die loper dan wel op een mooie diagonaal, maar richtte daar geen schade aan en was dus ook niet makkelijk inzetbaar op andere diagonalen. Hans had een plezierige stelling op de koningsvleugel, hoewel de computer het niet zo bijzonder vond. Maar langzaam aan nam zijn voordeel duidelijke vormen aan. Een alleraardigst visueel beeld ontstond toen na 25. Pf5 de f-lijn in een paardenstal leek te zijn omgetoverd. Diagram na 25. Pe3-f5.
Vanzelfsprekend ruilde Hans met 27. … Lxf5 om na 28. gxf5 g4 te spelen. Na 32. … gxh3 was de open g-lijn “the place to be” voor de zwarte dame. De samenwerking tussen dame en paarden verliep perfect, zoals bleek uit de mooie en volgens Hans voor hem leukste zet Pf4xd3! Diagram na 36. … Pf4xd3.
Hiermee kwam het veld f4 vrij voor de dame. Hoewel wit weliswaar een toren naar b7 kon dirigeren en een toren op e7 en een zwakke pion op f7 kon belagen, bleek het niet nodig deze stukken te verplaatsen. De toren op e7 mocht wit gewoon pakken. Immers, de aanval van Hans was met 2 paarden en dame sneller en doorslaggevend en wit kon de zwarte matdreiging op g2 niet meer voorkomen. Diagram na 39. … Df4-g3+.
Ook bij André op bord 6 ging het best soepel, want al na 12 zetten gaf de computer +2 aan. En vervolgens verspeelde zwart simpel een pion (diagram na 12. … e6-e5)
en alras volgde ook hier een tweede pion en schommelde het voordeel rond de +4. Het kostte André weinig moeite, maar nog wel wat zetjes om de vis op het droge te krijgen. Een “rustgevende” 4-0 voorsprong dus. De volgende uitslag kwam van Tony op bord 5. In de opening werd de pion op e5 “geruild” tegen de pion op g7. Voor deze lichte verzwakking van de koningsvleugel kreeg hij een mooi pionnencentrum. Tony was echter beducht voor dreigingen tegen zijn koning en aarzelde met het opspelen van zijn centrumpionnen. Dat zou hem wel voordeel hebben opgeleverd, nu werd het een gelijke stelling na ruilen van verschillende stukken. Vervolgens greep Tony mis op zet 30. Hij was hier Kf6 van plan (is OK), maar speelde op “safe” met 30. …Kf8, maar dat bleek “very unsafe”. Diagram na 30. … Kf8.
Oei, toen verscheen 31. Th3 op het bord en kost Kg7 gewoon de pion op f7 na Pxf7. Nu is 31 … Tc7 objectief gezien de beste zet, maar in plaats daarvan koos Tony ervoor om voor het toreneindspel te gaan met 31 … f6, 32. Txh7 fxe5, 33. Txb7. Natuurlijk is die positie theoretisch volledig verloren! Op een gegeven moment gaf Stockfish zelfs even een beoordelingsdip van -7 tot -61!! al duurde dat maar één zetje, maar toch. Met objectief slechte zetten kon Tony eindelijk zijn toren activeren en wat tegenspel krijgen. De volgende stelling na 47. … Txh3 kwam op het bord: Diagram na 47. … Txh3.
Het witte voordeel was al aanmerkelijk geslonken en verdween helemaal na 48. Txa6 (beter 48. b3). Na 48 … e3 49 fxe3 Th1+ 50 Kd2 (50 Kf2 d2 51 g6 Tf1+ =) Th2+ 52 Kd1 Th1+ enz. werd het remise door herhaling van zetten. Oeps… voor de tweede keer dit seizoen ontsnapte Tony met remise vanuit een theoretisch verloren toreneindspel. Maar wie van ons is ooit teruggekomen van een -61 oordeel van een engine? En met deze remise was ook de teamoverwinning dus al binnen. Daarna was het woord aan Jaco Vonk, gewoontegetrouw op bord 1. Zijn partij startte langzaam en rustig. Op een gegeven moment ontstond er een typisch Engels pionnenblokje f4 en e4 versus f5 en e5 met twee gefianchetteerde koningslopers. Jaco heeft dit natuurlijk al talloze malen bij de hand gehad en hij voelde zich best thuis in deze stelling. En ook opvallend genoeg, zijn tegenstander gebruikte beduidend meer tijd dan Jaco. Het breekpunt kwam op zet 26, toen Jaco h5 speelde. Zijn tegenstander vervolgde met g4xh5 en nu kon Jaco via Lf5 een kwaliteit winnen, zij het ten koste van een pion. Wijsheid achteraf (de computer thuis dus) gaf aan dat Jaco hierna nog wat directer had kunnen spelen, maar zijn voordeel bleef intact. Mede door tijdnood speelde wit enkele wat minder sterke zetten en trok Jaco de stand naar zich toe. Restte nog de partijen van Henk Boot op bord 2 en Louis Rutgers op bord 8.
Henk meldde dat hij vanaf zet 4 “out of book” was. Tja, het advies is dan natuurlijk om toch nog eens een openingsboek ter hand te nemen. Toch deed hij het niet onaardig. Na een tweetal pionoffers van zwart hield hij er eentje over en had na zo’n 10 zetten een ruime plus, al voelde het overigens als een bescheiden plusje. Diagram na 16. … cxd4.
Henk speelde hier De4 en pas de volgende zet Pxd4. Na 18. … Pxe5 concentreerde hij zich op de penning van dit paard met Te1, maar veel eenvoudiger was natuurlijk 19. Pc6 geweest! Maar ook na het gespeelde 19. … f6, 20. c5 had hij een royale plus, maar in deze mooie stelling werd het rekenen weer eens te moeilijk voor Henk. Zwart drong met zijn zwarte dame de witte stelling binnen en na 22. … Pe5-d3 (diagram)
was Henk gedwongen zijn dame tegen twee torens te ruilen op e8. Zijn voordeel was inmiddels wel verdwenen en toen zwart na 26. Te2 zijn dame terugtrok naar g5 (beter f4 trouwens), miste Henk het voor de hand liggende 27. … Pf4. Zijn 27. Pxb7 was dan ook echt een grafzet die hem in een verloren positie bracht (-6 tot -8). En dat terwijl 27. Te3 de niet al te moeilijke winnende zet was geweest! Vervolgens kon zwart na het gespeelde Pf4 via een flink aantal schaakjes nogal wat materiaal ophalen. Hierna dacht Henk weliswaar aan opgeven, maar omdat zwart wel erg veel schaakjes gaf, wilde Henk het zich met een toren op c1 en vrije c-pion nog wel laten bewijzen. Dat bleek achteraf “terecht” want de c-pion kon op zet 50 oprukken naar c6 en toen oordeelde de computer inmiddels tot 0.00! Na nog enkele schaakjes werd tot remise besloten Achteraf bleek ook nog dat er bij dat besluit precies driemaal dezelfde stelling op het bord stond, maar dat was beiden in hun tijdnood ontgaan. Dus helaas de weg naar winst gemist, maar daarna, net als Tony, heel goed weggekomen. Als laatste was Louis Rutgers klaar. Hij speelde een sterke partij die in eerste instantie gelijk opging. Zwart deed het op zet 19 niet goed en Louis kwam een kwaliteit voor te staan. Na ruil van dames en lopers resteerde een eindspel met beiden 5 pionnen en Louis dus een toren tegenover een paard van zwart. Zijn toren stond op d7 en keek verleidelijk naar de pion op b7. Hoewel Louis de gevolgen van deze foutzet wel had gezien, speelde hij toch Txb7. Nadat zwart e5 speelde had de toren opeens geen goede velden meer! Onbegrijpelijk dat ik toch Txb7 speelde, verzuchtte Louis later. Dat werd dus een zure nederlaag voor hem. Wel/niet grappig was dat zowel Henk als Louis zich bezondigden aan het slaan van een vergiftigde pion op b7! Maar al met al was het voor een team een mooie 6-2 overwinning, waarmee de zure smaak van de nederlaag tegen Houten werd weggespoeld. Bovendien werd het team hiermee de beste tweede in de vier eerste klasse poules en stelden we hiermee promotie naar de Hoofdklasse veilig. Dat zal ongetwijfeld een zwaar jaar worden, maar we zullen ons proberen zo goed mogelijk te weren.
Met nog twee rondes te gaan stonden er weer interessante duels op het programma. Tony Else en Eddy Korevaar maakten geen haast stukken te ruilen en de beide kemphanen hingen nogal tegen elkaar aan, zoals ook bij bokswedstrijden wel wordt gezien. De vraag was dus wie de eerste en wie de beslissende klap zou uitdelen. Er werd behoorlijk voorzichtig gemanoeuvreerd, waarbij de computer een plusje toekende aan Tony. Diagram na Lg3-e5.
Eddy rukte op met zijn pionnen op de koningsvleugel, terwijl Tony met f2-f3 het paard op e4 terugdrong en vervolgens met e3-e4 het zwarte pionnencentrum bevroeg. Maar Eddy had in deze stelling eerder verzuimd de zet f5-f4 te spelen en zo kwam Tony aardig los en bereikte de bovenstaande voor hem wel prettige stelling. De stelling bleef behoorlijk in evenwicht, waarbij zwart een batterij met dame en toren op de open f-lijn had. Maar hoewel op de 30e zet een schaakje op f2 werd gegeven, kon dat wit niet verontrusten. Toch manoeuvreerde Eddy in deze fase handiger en kreeg het initiatief al leek dat verre van beslissend. Maar opeens ging Tony in de fout en kon Eddy met zijn toren een witte loper op f1 slaan en vervolgens een vork geven met Pe3+. Tja, dat was dus een vol stuk winst voor Eddy plus de partij. Eddy concludeerde dan ook terecht: “Weer een fraaie aanvalspartij met zwart, maar net iets te voorzichtig rond zet 20”. Een een voor hem gelukkig einde itt. afgelopen KNSB-wedstrijd. Jaco Vonk kwam tegen André van Wingerden prettig uit de opening. Er werd via wat omwegen een Konings-Indische stelling bereikt waarbij ook wit zijn koningsloper had gefianchetteerd. Toen André met e7-e5 het centrum wilde vastleggen sloeg Jaco en passant d5xe6 en bezorgde André een achtergebleven pion op d6. Soms is dat geen probleem, soms wel, zo ook nu. André koos maar voor actief spel en speelde een stukoffer op c4 en kreeg daar twee pionnen voor. Hoewel hij nu een flink aantal pionnen op de damevleugel extra had, lukte het hem niet deze dreigend naar voren te brengen. Kortom, hij had eigenlijk onvoldoende compensatie en dat werd in de stelling steeds beter zichtbaar. Jaco trok dus aan het langste end en legde daarmee de druk weer bij Eddy die nog flink aan de bak moest tegen Tony, maar daar uiteindelijk wel in slaagde. Gerard de Gans had op voorhand een zware opgave deze avond. Tegen Gela Nikoladze had hij het al snel moeilijk toen Gela zijn h-pion liet oprukken tot h4 en er dreigingen tegen de kort gerokeerde witte koning ontstonden. Deze werden Gerard uiteindelijk te machtig en Gela won. Een interessant gevecht speelde zich af in de partij tussen Hans Karelse en Henk Boot. In de laatste ontmoeting had Henk vroeg in de partij één kans gehad. Toen hij die niet waarnam, werd hij door Hans hardhandig van het bord geveegd, dus dat wilde hij voor alles nu voorkomen. Hij koos derhalve een andere openingsvariant en er ontstond een gebalanceerde stelling die beiden ongeveer wel eerder tegen elkaar hadden gespeeld. Hans maakte zijn aanvalslustige bedoelingen met g4 en h4 bekend en Henk stelde zich met g6 afwachtend op. Diagram na 17. h2-h4.
Kort daarop dacht Henk na 17. … d5, 18. h5 met het grappige 18. … Lc5 ruil van stukken af te kunnen dringen, maar Hans antwoordde sterk met 19. Dh4 waarop Henk met zijn loper als een haas naar e7 terugkeerde. Dat was overigens niet nodig geweest, maar Henk verdwaalde rekenkundig in de diverse varianten na 19. … Pxd4. Een voorbeeld: na Pxd4 kan wit terugslaan op d4 of Dxf6 spelen. Na Dxf6 niet Pxe2?!, maar of e5, Dg3 of Le7, maar dit ging Henk dus met de diverse vervolgmogelijkheden boven de pet. Maar ook na 19. … Le7 werd het interessant! Henk had gezien dat hij op f6 gewoon een stuk kon offeren. Er volgde 20. Pxc6 Lxc6, 21. Lg5 dxe4, 22. Lxf6 Lxf6, 23. Dxf6 Dg3. Diagram.
De computer geeft hier het oordeel 0.00 met allerlei varianten die eeuwig schaak opleveren. Tot Henks verrassing speelde Hans hier na erg lang nadenken Tf2, waarmee hij de strijd gaande hield. Inmiddels had Hans ook flink wat meer tijd dan Henk in de partij geïnvesteerd, maar hij had nog steeds ruim 20 minuten over. Henk zei in de wandelgang tegen Jaco dat hij het een bizarre stelling vond en zich afvroeg welke zetten achteraf op goed- dan wel afkeuring van de computer konden rekenen. Zoals het hoort tijdens een partij, onthield Jaco zich van commentaar. Nu had Henk ijskoud de dubbele aanval op de toren op d8 moeten negeren en exf3 kunnen spelen, wat hem een klein plusje had opgeleverd, maar hij koos voor 24. … Txd1+ en nu was de toren op f2 weer gedekt na Pxd1. Eigenlijk stond Hans nu gewonnen, omdat hij na het gespeelde 25. … Dh3+ eenvoudig Kg1 had kunnen en moeten spelen! Maar na het gespeelde 26. Th2 speelde Henk het verrassende exf3!, liet de dame op h3 gewoon slaan, want na fxe2+ volgde exd1D en had hij weer een dame terug en stond in principe gewonnen. Hans dreigde via h5-h6 nog wel Dg7 mat, maar Henk kon dat verhinderen doordat hij na een schaakje en 31. Kh4 de zet Dd3-d8 ter beschikking kreeg met penning van de witte dame op f6! Daarna was de winst voor Henk niet al te moeilijk meer. Overigens had hij met Kf8 natuurlijk ook uit de matdreiging kunnen weglopen. Maar het was weer eens een enerverende partij waarin Henk het geluk aan zijn zijde had. Martijn Stam had het deze avond niet moeilijk tegen Egbert Meier. Toen Egbert al heel vroeg in de opening een ernstige fout maakte, was het gelijk over en uit. Arnold van Es leek heel snel te gaan winnen. Net als vorige week was de f7-pion het slachtoffer. Vrij snel daarna was de materiaal verhouding een toren + 2 pionnen tegen een paard. Maar Huig metselde een redelijk verdedigingsfront op en het kostte Arnold toch nogal wat tijd en moeite de beslissende klap uit te delen, al kwam zijn winst nimmer in gevaar. Michael Houweling en Bert van Hees besloten in een evenwichtige stelling nogal wat stukken te ruilen. Er resteerde een uitgesproken remisestelling en dat werd al snel overeengekomen. Deze vreedzame bedoelingen waren niet zichtbaar in de partij tussen Rob van Driel en Arjan Uittenbogaard. Ze kozen een bekende scherpe opening, waarbij de stelling lang min of meer in evenwicht bleef. Maar op een gegeven moment kwam Arjan toch een pionnetje voor en dat wist hij tot in het eindspel vast te houden en uiteindelijk de winst naar zich toe te trekken.
Na 8 rondes was het aan de kop van onze poule nog reuze spannend. Twee koplopers met 9 matchpunten en daarna 3 teams met 8 matchpunten. Daarna een drietal clubs met 6 matchpunten, waaronder ons team en de laatste club met 4 matchpunten. Slechts één ploeg van de 9 zou degraderen. Dus winst, een gelijkspel was voor ons voldoende voor handhaving, maar ook een klein verlies zou waarschijnlijk niet rampzalig zijn. En we hadden het eerder tegen hoger geplaatste teams best goed gedaan. Dus vol vertrouwen op deze zonovergoten zaterdag togen we naar koploper ASV 4 in Arnhem. De start was rustig. Bij Tony Else op bord 5 gebeurde eigenlijk niets en reeds na 13 zetten werd in volledig gelijke stand remise overeengekomen. Henk Boot, nog wat gehandicapt en de afgelopen weken nauwelijks gespeeld, speelde op eigen verzoek op bord 6. Hij kwam daar een oude bekende tegen. Met zijn andere vereniging Zukertort had hij meerdere malen tegen ASV gespeeld, waarvan tweemaal tegen zijn tegenstander Fred Reulink van deze middag. Eenmaal was de partij in een andere fraaie locatie verstoord door een brandalarm, waarop alle klokken werden stilgezet en iedereen het gebouw moest verlaten. Na zo’n 15-20 minuten bleek het vals alarm en werd de wedstrijd voortgezet. Na afloop van de partij werden deze herinneringen nog eens opgehaald. In de huidige partij ging het er erg rustig aan toe. Eerst liet wit een aantal stukken ruilen, daarna zwart en rond zet 25 was er sprake van een volstrekt gelijke en best wel saaie stelling, ook hier remise dus. Henk besloot gezien de vroege uitslag zijn broer en schoonzus in Westervoort op te zoeken en daar in de tuin een sapje te drinken en wat bij te kletsen, vooral over de kleinkinderen. Erg gezellig, en na een uurtje weer terug naar de wedstrijd, die inmiddels was gevorderd tot een 3-3 stand. Gela Nikoladze had plaats genomen op bord 4. In de opening sloeg Gela een witte pion op c4 en besloot dit kleinood te verdedigen. Wit speelde nogal aarzelend en zag deze pion dan ook niet meer terug en had ook verder weinig compensatie. Het opspelen van e4-e5 leidde tot zwakte van deze pion en na ruilen van wat stukken werd ook dit kleinood aan de buit toegevoegd. Diagram.
Uiteindelijk werd na ruil van een stel torens de c-pion naar c3 gestuurd en op dat moment vond wit het wel welletjes en gaf op. Diagram.
Eddy Korevaar speelde op bord 2 en kwam goed en gelijkwaardig uit de opening. Misschien zelfs een klein plusje, maar toen de stelling openging, verloor hij een belangrijke pion op a5 en na torenruil op a8 kwam er opeens met het witte Dc7 een penning van de zwakke loper op d7 die niet meer te redden bleek. Opgegeven dus, brr… Mattias Stok speelde op bord 3 en kwam niet lekker uit de opening. De zwakte van zijn e4-pion door de krachtige zwarte loper op b7 kostte uiteindelijk deze pion. Hij had onvoldoende compensatie en zwart dicteerde de partij. Een toren op de f-lijn, pionnen op de damevleugel naar voren, een paard op c3 en later nog Dh5+. Het was voor wit allemaal teveel van het goede. De stand werd dus 3-2 voor de gastheren. Hierna trok Hans Karelse op bord 8 de stand weer recht. Maar dat ging niet/wel zomaar. Hans schrijft: “Ik mag van geluk spreken dat mijn tegenstander zijn kansen in het begin van de partij niet echt uitbuitte. Op zet 21 was er volgens de computer niets meer over van wits voordeel. We hadden toen een merkwaardige stukkenruil achter de rug. Met een pion minder nam ik het met dame en loper op tegen twee torens en een paard. Het had nog lang spannend kunnen blijven. Diagram.
Met 21. Pd3 of het interessante 21.a4 was het evenwicht gehandhaafd, maar met 21.Pa4 kreeg ik het paard in de schoot geworpen”. Het werd in dank aanvaard, waarmee de stand dus weer in evenwicht was: 3-3. Maar daarna achtervolgde het ongeluk Louis. Na een goede opening kreeg hij een steeds betere en uiteindelijk gewonnen stelling. Hij kreeg een mooi paard op e5 en dame op b3, waarmee f7 onder vuur lag. Zwart was zelfs gedwongen een stuk te offeren, maar had geen compensatie. In arren moede koos hij voor een alles of niets benadering. Na een schaakje ging Louis met zijn koning naar een verkeerd veld en ging zijn paard op b7 verloren. Maar nog steeds stond hij heel mooi. Maar bij het alsnog binnenhalen van de buit in een dame-pioneindspel besloot hij met zijn koning naar voren te gaan om een witte vrijpion te ondersteunen. Dat was prima geweest als hij maar eerst zelf met een schaakje de zwarte koning naar g8 had teruggedrongen. Dan had zwart slechts en enkel schaakje gehad en had de witte koning kunnen doormarcheren naar c8! En dan loopt de d-pion door en promoveert! Helaas, het schaakje werd niet gegeven en de zwarte koning hielp de zwarte dame bij het vlechten van een matnet. Oh, oh, wat een ellende. De kaas was van de boterham verdwenen en de deksel kwam hardhandig op de neus van Louis terecht. Dus lag de opgave bij Jaco: zou hij nog kunnen winnen en de stand op 4-4 brengen of zou hij in remise moeten berusten? Vanuit de opening bereikte hij niet veel, maar het was wel een stelling waarin je met kleine zetjes kon proberen iets te bereiken. Lange tijd was de stelling ondanks duw- en trekwerk van Jaco volstrekt in evenwicht en pas rond zet 45 bereikte Jaco een bescheiden plusje. Diagram na Ke7. Er volgde Pxd4!
Op zet 50 miste Jaco 50. Te3 wat zwart had gedwongen tot torenruil.
Jaco was waarschijnlijk bevreesd voor 51. … f5 na torenruil en fxe3, waarmee zwart een vrijpion kon creëren. Maar de ogenschijnlijk in de weg staande pion op e3 zou toch de witte koning niet van het afstoppen van de vrijpion kunnen afhouden. Jammer achteraf dat Jaco deze kans miste, nu werd Txb3 gespeeld, waarmee hij weliswaar voordeel hield, maar gewonnen was de stelling niet meer. Maar goed, ook nu kon Jaco toch zijn voordeel weer uitbreiden. Maar toch, zijn tegenstander gaf in deze fase geen krimp en kon toch na ruim 70 zetten met remise ontsnappen. Jammer, jammer, want nu verloren we met 4,5-3,5 terwijl we dicht bij een verassende 5-3 winst waren! Met deze uitslag werd ASV 4 overigens kampioen. Bij een gelijkspel of winst voor ons zou Krimpen aan den IJssel 2 er met het kampioenschap vandoor zijn gegaan, omdat mede koploper HMC Den Bosch 2 tegen hekkensluiter De Rode Loper 2 ook niet verder kwam dan 4-4. Kortom, een spannende ontknoping in deze poule, waar eigenlijk iedereen van iedereen kon winnen.
