De Giessen en Linge 1 ten onder tegen koploper (23 november 2019) door Tim Schakel

Dat het in de derde ronde van de KNSB-competitie niet eenvoudig zou worden tegen
koploper Arnhemse Schaakacademie 2 wisten we vooraf. Maar kansloos waren we zeker
niet en vol goede moed gingen we dan ook de strijd aan.
Om met mijn eigen partij te beginnen, ik had mijn handen vol aan een talentvolle jeugdspeler
met ongeveer gelijke rating. Toch kwam ik goed te staan en kon mijn tegenstander in een
stelling waar pas op de 21 e zet iets van het bord ging weinig doen. Inmiddels had ik er zoals
gewoonlijk veel tijd ingestoken terwijl de stelling er niet eenvoudiger op werd. Het was
zoeken naar het juiste plan uitgevoerd in de juiste volgorde.
Op een gegeven moment probeerde ik iets te forceren in de wetenschap dat ook mijn
tegenstander los zou komen van zijn passieve stelling. In een scherpe stelling heb ik het
achteraf bezien goed gespeeld volgens Fritz maar tijdens de partij was ik hier niet zeker van.
Al met al toch wel een partij waar ik met tevredenheid op terugkijk, niet in het minst omdat ik
risico heb genomen en niet in mijn comfortzone ben blijven zitten.
Ondertussen was buurman Eddy op bord 3 onderuit gegaan in een stelling met
tegengestelde rokades. De tegenstander kwam eerder en pakte de volle buit. Ook mijn
andere buurman,Jaco, had het niet eenvoudig. Zelf schrijft hij hierover:
“Mijn pionwinst op e4 was geen zuivere koffie. Het gaf Jeroen van Onzen fijn spel en ik
moest het smalle pad bewandelen. Ik forceerde een afwikkeling naar het eindspel waarbij ik
rekening hield met pionverlies, maar het werd erger. Er kwamen allerlei dreigingen in de
stelling (Jeroen noemde het een snoepwinkel) waardoor kwaliteitsverlies onvermijdelijk was.
Daarna was het over en sluiten, omdat mijn pionnen te ver uit elkaar stonden om het Jeroen
nog moeilijk te maken”.
Louis had op bord 8 remise gespeeld waarmee hij niet blij was. Hij kwam sterk uit de opening
en dit leidde ertoe dat zijn tegenstander niets kon doen. In een gewonnen stelling overzag
Louis dat zijn tegenstander kon ontsnappen met eeuwig schaak.
Helaas redde Jeroen het op bord 7 niet. Hij schrijft over zijn partij: “Ik kom redelijk slecht uit
de opening wat mij een paar tempi kostte. Na een afruil en tevens een misrekening koste me
dit een stuk tegen een pion. Het leek er even op dat ik er wat actief spel voor terug kreeg
maar mijn tegenstander speelde het nauwkeurig, waardoor ik helaas mijn meerdere in hem
moest erkennen. Jammer van het resultaat. Volgende ronde gaan we er weer voor, op naar
een overwinning”.
Hiermee was een 1,5-3,5 tussenstand op het scorebord gekomen en resteerden nog de
partijen van Henk (bord 4), Tony (bord 5) en Hans (bord 6). Een korte blik op de borden
gaven weinig hoop, alleen Henk stond op het oog wellicht iets beter. Alle hoop werd definitief
de grond ingeboord toen de tegenstander van Tony overtuigend en zonder twijfel een loper-
paardeindspel met een pion meer afwikkelde naar een gewonnen pionneneindspel.
Hans stond op dat moment op het oog zonder tegenkansen op verlies en dus richtte ik mijn
aandacht op de partij van Henk. Zelf schrijft Henk hierover:
“Jammer van het resultaat. Tijdens de partij heb ik een poosje gedacht erg goed te staan, maar dat viel
erg tegen. In een eerdere fase van deze opening had zwart bekende tactische grapjes met
16 Pe4x kunnen proberen en dan had ik het goed moeten oplossen (na Lxe4, beter dan
Pxe4) had zwart makkelijk spel gehad. Zo ging het niet, het werd een heel gemanoeuvreer in
de kleine ruimte waar het steeds gelijk bleef.

Toen ik met 41. Dxd6 een pion won dacht ik een duidelijke plus te hebben, maar dat was niet
zo! Ook nu gelijk. Zie diagram na Pf8-e6.

Ik trok mijn dame daarna terug naar d2, dat was nog wel goed, maar zoals in de analyse bleek was 42. f4-f5 veel dreigender. Alhoewel we na afloop dachten dat er dan winstkansen waren voor wit, kon ook hier zwart het evenwicht bewaren. Gelukkig heb ik de grafzetten 42. De7 en 42. Kg4 niet gespeeld, hoewel ik de exacte weerlegging tijdens de partij niet helemaal kreeg uitgerekend. Overigens moest ik na f4-f5 de zetten Pe6xg5+ (niet goed) en Pe6-d4+ (ook niet goed) uitrekenen naast de goede zet Db2-d4.
Het kostte mij toen veel tijd om een plan te bedenken waardoor ik ruim 10 min. minder op de klok kreeg en de wedstrijd langzaam kantelde. Zwart speelde het toen heel sterk en ik vond in een toen al verslechterende stelling niet de meest taaie verdediging. Kortom, winstkansen heb ik achteraf toch niet gehad, maar ik had het wel actiever moeten spelen met 42. f4-f5.

En toen nog de partij van Hans. Van eindspelen kan ik genieten, maar het eindspel van Hans
leek weinig spanning te bieden en ik had er begrip voor gehad als hij de handdoek had
geworpen in een objectief verloren stelling. Maar Hans rechtte zijn rug. Tijdens de partij dacht ik nog even dat het weinig zin had, maar zowaar ontspon zich nog een heel gevecht.

Dit was de stelling na de 44e zet van zwart 44. .. Tdd8:

Hans speelde 45. c5! Ook al is de stelling objectief nog steeds verloren, het is wel voor Hans de enige praktische kans. Er volgde 45. ..Txd5, ook de tegenstander van Hans vindt hier de beste zet. Hans vervolgt met 46. Df3!

Volgens Fritz zou ook deze zet geforceerd tot verlies moeten leiden, maar opnieuw verdient deze zet een uitroepteken omdat het volgens menselijke maatstaven de beste manier is om de tegenstander in verwarring te brengen.

Er volgde 46. .. Txc5,  47. Tf1 Dd8. In de analyse (in Italics) na afloop werd nog gekeken naar 47. ..Tc7. Vele suggesties en varianten volgden maar de conclusie is dat wit hier wint. Dat moet dan wel volgens de onderstaande variant. Grote nauwkeurigheid is in deze stelling vereist! 47. ..Tc7,  48. Df6+ Kh6,  49. g4 (maar niet 49. Tf4 vanwege 49. .. Tc1+, 50. Kg2 Dg1+, 51. Kh3 exf4 met eeuwig schaak), 49. .. Dd8, 50. g5+ Kh5, 51. Lg4+ Kh4  52. Dxe5 en wit wint.

Er volgde 48. De3! Met deze zet bracht Hans zijn tegenstander in grote verwarring en dit leidde tot de ommekeer in de partij! Zwart speelde nu 48. .. Tbc8?

De zet die er voor zorgt dat het winnend voordeel van zwart overgaat naar wit. Hans grijpt zijn kans en maakt het onverbiddelijk af! In plaats van 48. .. Tbc8 was 48. .. Dd6 nog steeds winnend geweest voor zwart: 49. Tf7+ Kh8,  50. Dh6 is nu niet voldoende, maar zie dat soort varianten na een dergelijke intensieve partij maar eens achter het bord te vinden als de vermoeidheid ook een woordje mee gaat spreken. Zie de volgende analysediagram na 50. Dh6 (niet op het bord gekomen).

Er volgt nl. na 50. Dh6 Dc6+,  51. Kg1 Tc1+,  52. Kf2 Tc2+,  53. Ke3 Db6+,  54. Kf3 Tf2+!

Er volgde na 48. .. Tbc8,  49. Tf7+ Kh8,  50. Dh6 Tc1+,  51. Kg2 T1c2+,  52. Kh3 Dg8,  53. Te7  T2c7,  54. Lxg8 (Bij de les blijven en vooral niet 54. Txc7 want dan volgt Dxe6 schaak, au…). 54. .. Txe7,  55. Dg5 Tcc7,  56. Le6! Veruit de sterkste zet, omdat nu ook slaan op e5 met schaak dreigt. Hierna is het uit.

Diagram na 56. Le6!

Er volgde 56. .. b3,  57. Dxe5+. Hier was Hans nog in de ban van 56. Le6, gespeeld om op e5 te kunnen slaan, maar hij vergeet daardoor dat 57. Df6 mat in drie is! Nu duurt de partij alleen wat langer. De winst is overigens niet meer in gevaar geweest.

Er volgde nog: 57. .. Tg7,  58. Lxb3 h6,  59. d4 Kh7,  60. Dxa5 Ta7,  61. Dd2 Ta3,  62. Db2 Ta5,  63. d5 Tb5,  64. Dc3 Tgb7,  65. Lc4 en zwart gaf op: 1-0. Een fraaie vechtpartij van Hans die maar eens te meer bewijst dat je niet te nel de moed (en de partij) moet opgeven.

Eindstand:

Jammer, al was het ratingverschil niet zo groot, het zat er deze keer niet in. Volgende keer beter!